Rozmawiamy z dr Koevską o przyczynach i leczeniu niedokrwistości z niedoboru żelaza, która jest powszechna, ale czasami trudna do wykrycia.

Wizytówka

♦ Doktor Vesela Koevska przez 10 lat pracowała jako pediatra, a od 1992 roku zajmuje się naturopatią i medycyną holistyczną. Specjalizuje się także w diagnostyce tęczówki, masażach leczniczych, akupunkturze i fitoterapii. Konsultuje pacjentów w centrum medycznym w Sofii.

– Doktorze Koevska, jakie są przyczyny niedokrwistości z niedoboru żelaza?

– Jako lekarz zajmujący się medycyną holistyczną zawsze poszukuję przyczyn źródłowych chorób. Najczęstszą przyczyną anemii jest długotrwały stres życiowy. Wyczerpują się wówczas nie tylko przeciwutleniacze znajdujące się w organizmie – witaminy C, E i A – ale także żelazo.

Do wchłaniania żelaza niezbędna jest także witamina C. Częstą przyczyną tego typu anemii są procesy zapalne w jelitach, a zwłaszcza zapalenie jelita cienkiego, gdzie wchłaniane jest żelazo.

Niedokrwistość może wystąpić w dzieciństwie, jeśli u matki w czasie ciąży występowała niedokrwistość z niedoboru żelaza, a zapasy żelaza u płodu nie zostały uzupełnione.

Zwykle występuje, gdy kobieta nie przyjęła wystarczającej ilości żelaza z pożywieniem lub nie przyjmowała suplementów zawierających żelazo, kwas foliowy i witaminę B12, które są przepisywane kobietom w ciąży.

Drugą przyczyną anemii u dzieci jest niedożywienie. Zarówno najmłodsi, jak i uczniowie dają się ponieść makaronom i przetworom cukrowym. Są to przekąski niepełne, pozbawione wartości odżywczych, gdyż dostarczają jedynie kalorii, bez wartości odżywczych.

W wieku nastoletnim przyczyną anemii może być również niedostateczne odżywianie – niewystarczające spożycie żelaza z pożywieniem. Zwykle wiąże się to z dietami odchudzającymi.

Ten wiek u dziewcząt charakteryzuje się również chlorozą – rodzajem niedokrwistości z niedoboru żelaza, związanej z dużą utratą krwi z powodu obfitszych miesiączek lub większej częstotliwości cykli, ponieważ w okresie dojrzewania produkcja hormonów zostaje dostosowana i równowaga hormonalna jest bardzo labilny.

Warto wiedzieć, że wraz z krwią menstruacyjną tracimy dużo żelaza i należy je uzupełniać w odpowiednim czasie.

U starszych kobiet niedokrwistość może wystąpić również na skutek utraty krwi podczas obfitych i długotrwałych miesiączek, na skutek zaburzonej równowagi hormonalnej lub guzków mięśniakowych. Niedokrwistość z niedoboru żelaza występuje również w wyniku utraty krwi w wyniku urazu, ale są to przypadki przypadkowe.

Po czym poznajemy, że rozwinęła się u nas anemia?

Niedokrwistości spowodowane dietami jednostronnymi również nie są rzadkością u dorosłych. Choć praktykuję medycynę holistyczną, nie toleruję np. wegetarianizmu i weganizmu.

Nie są one odpowiednie dla każdego sposobu odżywiania się. Trzeba słuchać wewnętrznego głosu, sygnałów własnego ciała o jego potrzebach.

– Jaka jest przyczyna niedokrwistości z niedoboru żelaza u osób starszych?

– Na starość spowalniają się procesy wymiany i hematopoezy – szpik kostny wytwarza mniej czerwonych krwinek. Aby ogólnie w tym wieku wspomóc funkcjonowanie organizmu polecam zażywanie żeń-szenia. Jest stymulatorem układu odpornościowego i wszystkich funkcji organizmu.

Żeń-szeń działa dobrze u dorosłych z niskim poziomem krwi i słabą perfuzją mózgu, co prowadzi do niedotlenienia komórek mózgowych. Zasadniczo niedokrwistość z niedoboru żelaza jest związana z głodem tlenu, ponieważ żelazo przenosi tlen do komórek.

Oprócz tego, że jest częścią hemoglobiny, żelazo jest również częścią pigmentu mięśniowego, mioglobiny, która jest białkiem zawierającym żelazo, które dostarcza tlen do komórek mięśniowych. Właśnie dlatego osoby z niedokrwistością z niedoboru żelaza doświadczają osłabienia mięśni, a także ogólnego zmęczenia, letargu i rozproszenia.

Doktor Vesela Koevska

– Czy sama zmiana diety może wyleczyć anemię z niedoboru żelaza?

– Gdy anemia jest poważniejsza – przy hemoglobinie poniżej 100 jednostek, zawsze badamy żelazo i zdolność wiązania żelaza przez krew. Jeśli wskaźnik ten jest bardzo niski, można na jakiś czas wprowadzić do organizmu leki zawierające żelazo, a następnie kontynuować dietę celowaną, dostarczającą więcej żelaza z produktów spożywczych.

Istnieją dobre syropy bogate w żelazo w połączeniu z witaminą C, kwasem foliowym, witaminą B12 i innymi witaminami z grupy B, które odgrywają rolę w wchłanianiu żelaza.

– Które pokarmy są bogate w żelazo i należy je spożywać, aby uzupełnić jego niedobory?

– Spośród produktów pochodzenia zwierzęcego są to przede wszystkim: cielęcina, wątróbka, ryby i owoce morza morskie, żółtko jaja. Osoby unikające produktów pochodzenia zwierzęcego powinny spożywać pokrzywę, granat, brokuły, sałatę, buraki, marchew.

Owoce zawierające witaminę C są bardzo przydatne w przypadku anemii, zwłaszcza owoce cytrusowe – cytryny i pomarańcze. Jabłka, truskawki, wiśnie, gruszki, pigwy, derenie, morele, brzoskwinie, winogrona, dzika róża są również bogate w witaminę C.

Napar z owoców dzikiej róży warto pić, ale nie z wrzątkiem, ale chwilę przed zagotowaniem wody. Dobrze jest jeść banany, figi, daktyle, a wszystkie te owoce mogą być zarówno świeże, jak i suszone. Sezam i sezam tahini również bardzo dobrze działają na anemię. Polecam też użyć ziół: tymianku, bazylii, kopru włoskiego, kurkumy. Wspomagają tworzenie krwi.

Z reguły wszystkie czerwone soki są bogate w żelazo – pomidory, marchew, buraki, granat. Granat jest szczególnie bogaty zarówno w żelazo, jak i witaminę C. Oprócz swojej naturalnej postaci i jako sok, granat jest również dostępny w kapsułkach jako środek dietetyczny suplement .

– Czy są jakieś produkty, których nie należy spożywać lub które należy ograniczyć w przypadku anemii?

– Kawy i czarnej herbaty nie należy pić na godzinę przed i dwie godziny po posiłku, gdyż utrudniają wchłanianie żelaza z pożywienia. Mleko i jego przetwory działają w ten sam sposób, gdyż zawarty w nich wapń tworzy nierozpuszczalne kompleksy z żelazem.

Lek. Gergana Nikolova: Na anemię najczęściej chorują weganie

Dlatego mleko i jego przetwory należy przyjmować samodzielnie, pomiędzy posiłkami, a nie łączyć z pokarmami zawierającymi żelazo. W zasadzie produkty mleczne należy spożywać samodzielnie, jednak w przypadku osób cierpiących na niedokrwistość z niedoboru żelaza dobrze jest je ograniczyć.

– Podaj kilka zaleceń dotyczących menu i stylu życia.

– Dobrze jest jeść owoce przed obiadem, a warzywa w porze lunchu i kolacji. W okresie zimowym warzywa można poddać lekkiej obróbce cieplnej, jednak jeśli to możliwe, najlepiej spożywać je na świeżo, a także w postaci sałatek i soków.

Prawidłowemu odżywianiu przy anemii powinna towarzyszyć aktywność fizyczna. Ponadto należy oczyścić przewód pokarmowy z substancji gnilnych i zrównoważyć mikroflorę jelitową. Kiedy w jelitach dominuje patogenna mikroflora, utrudnia wchłanianie zarówno żelaza, jak i wszystkich cennych dla organizmu substancji.

Wszystkie jaskrawo zabarwione owoce i warzywa dobrze wpływają na mikroflorę jelitową, ponieważ zwalczają pasożyty. Ostre i gorzkie pokarmy oraz przyprawy (goździki, piołun) również zwalczają pasożyty w organizmie człowieka.

Do problemu niedokrwistości z niedoboru żelaza należy podejść kompleksowo, ale przede wszystkim postawić prawidłową diagnozę, znaleźć przyczyny źródłowe problemu.

W medycynie holistycznej wykorzystuje się diagnostykę tęczówkową i kwantową, które wykrywają nawet problemy na etapie przedklinicznym, zanim przerodzą się w choroby o objawach klinicznych.

– Jaka jest rola suplementów diety w anemii?

– Czasami konieczne jest zażywanie suplementów diety, ponieważ współczesne owoce i warzywa są poddawane chemicznej obróbce, co zmniejsza ich zawartość witamin i minerałów.

W wielu przypadkach suplementy są lepsze niż preparaty czystego żelaza. Ponieważ żelazo przyjmowane w postaci skoncentrowanej i przez długi czas może gromadzić się w wątrobie. Nie jest pożądane posuwanie się tak daleko.

Preparat żelaza przyjmuje się jedynie w bardzo niskich stężeniach we krwi. A gdy się unormują, preparaty zostają wstrzymane, a żelazo zaczyna być importowane głównie z pożywieniem lub zażywane są suplementy diety, które wspomagają tworzenie krwi. W każdym konkretnym przypadku należy skonsultować się z lekarzem, który będzie monitorował Twój stan, aż do stopniowego uzupełniania niedoborów żelaza.

Mara KALCZEWA